Koniec września to tradycyjnie czas ostatnich przygotowań do inauguracji roku akademickiego. Sto lat temu polscy rektorzy uzgodnili na wspólnych obradach, że studenci rozpoczną zajęcia z opóźnieniem – większość z nich pozostawała bowiem wciąż w wojsku. Minister Kazimierz Sosnkowski zapowiedział, że zwalnianie młodzieży akademickiej z szeregów rozpocznie się za miesiąc, dlatego wiele uczelni zaplanowało pierwsze zajęcia dopiero na drugą połowę listopada.

Co ciekawe, stracony czas miał zostać nadrobiony. Minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego Maciej Rataj relacjonował przebieg swoich obrad z rektorami, którzy oświadczyli, imieniem profesorów, że jeśli trzeba będzie urwać coś ze swych wakacji, ciężko zapracowanych, to profesorowie gotowi są pójść w tym kierunku, ażeby […] rok akademicki był pełny, ażeby młodzież zaczęła pracować normalnie i nadrobiła to, co straciła w czasie, który poświęciła tak ofiarnie i z tak pięknym skutkiem Ojczyźnie.

Dla dużej części studentów powrót na uczelnię w 1920 r. był bardzo trudny. Wielu z nich po zdjęciu munduru pozostawało bez środków do życia. Aby choć trochę ulżyć potrzebującym, centrala akademickich bratnich pomocy zainaugurowała akcję pod hasłem „Pomoc akademikom powracającym z wojska”, polegającą na organizowaniu ognisk i domów studenckich czy kuchni, a także zaopatrywaniu młodzieży w ubrania i bieliznę.

Ze względu na trudną sytuację epidemiczną i konieczność zapewnienia opieki rannym żołnierzom stopniowo (aż do wiosny 1921 r.) miała przebiegać demobilizacja studentów medycyny. Problemem było też zajęcie klinik uniwersyteckich przez wojskowych przechodzących rekonwalescencję. Szpitale musiały zostać poddane gruntownej renowacji, podobnie zresztą jak domy akademickie, które w czasie wojny z bolszewikami służyły oddziałom Wojska Polskiego.

Jak widać, okoliczności towarzyszące inauguracji roku akademickiego 1920/1921 były dalekie od normalności – tak jak teraz, gdy ze względu na sytuację epidemiczną wiele uczelni zdecydowało się na zorganizowanie zajęć w trybie zdalnym lub mieszanym. Wszystkim studentom i wykładowcom życzymy dużo sił i owocnej pracy! Gaudeamus igitur 🙂